PISTOLET MASZYNOWY STEN MK II
Brytyjski pistolet maszynowy Sten Mk II powstał w 1941 r. W jego konstrukcji wykorzystano niektóre rozwiązania z niemieckiego pistoletu maszynowego MP.28.II, który był wówczas dostępny w Wielkiej Brytanii i którego konstrukcję uznano za godną naśladowania z uwagi na czynniki technologiczne
i ekonomiczne. Pistolet dostosowano do niemieckiej amunicji 9×19 mm Parabellum. W rezultacie powstała broń o wyjątkowo prostej i taniej konstrukcji, ale skuteczna w działaniu. Nazwa „Sten” pochodzi od pierwszych liter nazwisk projektantów: Reginalda Shepherda i Harolda Turbina oraz miejscowości Enfield, w której mieściła się fabryka Royal Small Arms Factory. Model Mk II był bezpośrednim następcą, a zarazem udoskonaloną wersją modelu Mk I, który pojawił się w wyposażeniu armii brytyjskiej 9 czerwca 1941 r. Miał on krótką perforowaną osłonę lufy oraz metalową, odłączaną kolbę. Zastosowano w nim również obrotowe gniazdo magazynka z zatrzaskiem sprężynującym. Ten model miał zmodyfikowany zamek, dzięki czemu przełącznik rodzaju ognia mógł być przestawiany na inny tryb, niezależnie od tego, czy zamek znajdował się w przednim czy w tylnym położeniu. Wersje produkowane od 1943 r. miały zmodyfikowaną rączkę zamkową, która umożliwiała zabezpieczenie broni z zamkiem w położeniu przednim. Lufa Stena Mk II była odłączana od komory zamkowej podczas rozkładania częściowego. Co ciekawe, po złożeniu pistoletu mogła ona być obrócona osiowo o dowolny kąt w stosunku do położenia przed rozłożeniem. W latach 1942–1944 do Polski zrzucono ok. 11 tys. stenów, w większości model Mk II. Ten typ pistoletu był także w wyposażeniu Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii. W okupowanej Polsce podjęto konspiracyjną produkcję stenów w co najmniej 23 warsztatach. Pierwsze egzemplarze (58 sztuk) zostały wyprodukowane w Fabryce Urządzeń Transportowych w Suchedniowie. W Warszawie produkowano je pod kierownictwem inż. Ryszarda Białostockiego. Polskie steny miały znaki i numery angielskie (konspiracja), ale można było je rozpoznać po lewym gwincie lufy – oryginalne miały prawy gwint. Ponadto w Polsce na podstawie konstrukcji stena opracowano własny, ulepszony pistolet maszynowy – Błyskawicę.
Royal Small Arms Factory, Wielka Brytania
1941 r.
dł. całk. 762 mm
waga 280 g
kal. 9 mm
poj. mag. 32 naboje
|